Khi mình còn bé tí, vừa chớm choáng ý thức về thế giới xung quanh, khi mà một chữ bẻ đôi chưa rành, một ý niệm non nớt đã được hình thành, một suy nghĩ mà sau này ai nghe lần đầu cũng phán tư tưởng mình lệch lạc.

Là câu trả lời giản đơn cho câu hỏi: “Cuộc sống này có ý nghĩa gì?“

Trong kí ức tù mù có khoảng sáng, là khi ba lật từng trang sách thiên văn đầy hình ảnh, có bé Lì bé xíu ngồi kế bên ngóng đầu vào. Bé trông thấy hình ảnh Hệ Mặt Trời với Trái Đất thật khiêm tốn. Đầu óc bé bắt đầu trôi, từ hình ảnh bé xíu của chính mình trong Gia Đình, Gia Đình bé xíu trong Chung cư, Chung cư bé xíu trong con Hẻm, con Hẻm bé xíu náu mình trong Quận, Quận bé xíu trong Thành Phố, Thành Phố lại bé tí teo so với Đất Nước, mà Đất Nước chẳng thấm vào đâu so với Châu Lục, Châu Lục cũng chỉ là một phần của Trái Đất, để rồi Trái Đất lại thật nhỏ bé trong Hệ Mặt Trời. Tiếp đấy ba lại bảo, Hệ Mặt Trời còn có anh em, anh em họ hợp lại thành Vũ Trụ. Mà Vũ Trụ cũng có cô chú cậu dì, hình thành Đa Vũ Trụ…

Bé Lì năm tuổi chưa-biết-đọc-chữ lại cúi đầu nhìn tranh, “ngẫm nghĩ” một lúc như đúng rồi, ba khép sách chuẩn bị đi làm việc khác, bé mới ngẩng mặt lên kết luận: 

“Cuộc Sống Này Chẳng Có Ý Nghĩa Gì Cả.”

Ba chưng hửng.

(GenZ sẽ đệm trước thêm câu “Hết hồn chưa ông già?” 😀 )

Cầu suy nghĩ bắc đến triết lí ba xu cuối cùng thật ra chẳng cao siêu gì. Mình ngày xưa hay bây giờ đều cảm thấy bản thân nhỏ bé, tựa giọt nước trong đại dương, như hạt bụi giữa vũ trụ. Có đóng góp lớn lao nhường nào, thành bác học hay vĩ nhân, rồi một ngày cũng thành hư vô, rơi vào quên lãng.

Nhấn mạnh một điều, khi hình thành quan điểm này, cuộc sống của “bé Mai Hiền” vẫn rất giản đơn, hạnh phúc, hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi những tổn thương hay bi quan trong quá trình trưởng thành. 

Ý thức cuộc sống vô nghĩa cũng không làm giảm bớt sự tò mò về thế giới xung quanh. Mình ham thích được hiểu biết, học hỏi, ham thích được chơi bời, trải nghiệm. Cứ thế mà nhàn nhàn tiếp tục sống, tiếp tục thỏa mãn cái “tham” trong lòng.

May mắn thay, trong những sự tham lam mình sở hữu, chưa bao giờ bao gồm tiền bạc hay danh vọng. Thời điểm chọn ngành nghề tương lai, tiêu chí tiên quyết của mình chỉ có hai điều: 1/ tiền kiếm được sạch sẽ, vừa đủ sống và có chút tích góp khi hoạn nạn; 2/ không có khả năng nổi tiếng hay có cơ hội tham gia vào giới chính trị.
Có những sự việc, trải nghiệm một lần là đủ… tởn tới già. Bữa cơm “gia đình” thôi mà nghe giá vàng, giá đất, ông này đút lót bao nhiêu, bà kia lên phường thế nào. Vướng vào hai chữ Tiền Tài, rất phiền óc, mệt tim, đau bao tử!
Sống kiểu gì cũng hoá hư vô, tự làm tình làm tội mình, đày đoạ người chi vậy?

Cùng với sự trưởng thành, cách sống và cư xử của mình thay đổi rõ rệt, dù cốt lõi hướng thiện vẫn giữ vững. Ngày xưa mình tôn thờ cách sống đẹp đẽ như quân tử, cây to đón gió, trắng đen tách bạch. Đời quần lên quật xuống, giờ mình chấp nhận, sau lưng trống không, khó mà đứng thẳng thớm được. Thảo mai như gió, luồn lách như nước, sống nhàn thân. 
Anh nói đúng, chị bảo phải, cô chú phát ngôn toàn chân lý. Từ đứa hay hùng biện, bỗng chốc hóa gà con, thi thoảng mổ thóc gật gù, vừa yên lặng lại ngoan hiền. Khi là nhân viên, tính nết này tránh phát sinh mâu thuẫn. Khi trở thành sếp, lời nói nhẹ nhàng cũng tự có sức nặng của nó, không cần thiết tranh luận quanh co.
Tập trung nâng cao chuyên môn, thêm vào dĩ hòa vi quý. Sáng đi làm vui vẻ, tối về nhà thảnh thơi.
Khỏe, sướng, nhàn!

Mình không sống như tiên nữ an nhiên, như chính nhân quân tử, luôn bảo vệ điều thiện. Không thể, cũng không muốn, ngại phiền, sợ cực.
Khi đi ngang người ăn xin, mình có bước chậm lại, nhưng không dừng, cũng không cho. Cùng thời gian và hoàn cảnh, một bác Mạnh Thường Quân đi trực tiếp đến bên người đang nằm vươn tay xin, mời họ ly cà phê, hỏi họ muốn thêm đường hay sữa.
Khi những người vô gia cư bước vào xe buýt, mình nhăn mũi tránh xa họ vì mùi nước tiểu hôi thối. Trời mùa đông lạnh cóng, mà xe buýt có sưởi. Nếu mình là họ, cũng liều bị bắt, bị đuổi mà bước vào. Bác tài xế không đuổi họ, nhiều người khách khác trên xe cũng không nhăn mũi.

So sánh để hiểu, có người thực sự tốt, cuộc sống của họ mang ý nghĩa thiện lương chân chính. Song song tồn tại với họ, là những người như mình, đơn giản nỗ lực không ở ác, không tổn hại ai.
Hà khắc gì với đứa tính tình ích kỉ, vốn chỉ muốn còn thở một hơi, còn được học thêm một chút, được chơi cho đã ghiền?

Chị Mai Hiền hai mươi chín tuổi từng-trải-dăm-ba-cái-chuyện-éo-le-biết-đời-mệt-như-chó-cắn bỏ nhỏ vào tai bé Lì năm tuổi chưa-biết-chữ:

“Ừ đúng rồi, cuộc đời vô nghĩa bỏ xừ em ơi! Vẫn phải sống thôi, chứ chết sớm, hết khổ mà cũng hết vui. Sống tốt và khoẻ vào, vì đấy là cơ hội, là món quà để trải nghiệm cưng ạ!”